Tradycyjny sad
ZAKŁADANIE SADU
Ogólne zasady sadzenia drzew czereśniowych:
- - wykopać dołek dwukrotnie większy niż bryła korzeniowa sadzonki;
- - drzewo sadzimy na głębokości takiej samej na jakiej rosło w szkółce - dół powinien mieć głębokość podobną do wysokości bryły korzeniowej, a szerokość dwu- lub trzykrotnie szerszą;
- - kopiąc dół należy oddzielić glebę o lepszych właściwościach z wierzchniej warstwy od gorszej z niższej warstwy
- - dół można dodatkowo zaprawić ziemią urodzajną wymieszaną z glebą z wierzchniej warstwy. Gleba żyzna powinna znaleźć się na głębokości korzeni, zaś gorszą umieszczamy u samej góry.
- - dół z sadzonką zasypujemy i lekko ugniatamy ziemię w tym miejscu;
TERMINARZ PRAC AGROTECHNICZNYCH
Planując nasadzenia na samym początku zaplanowaliśmy terminarz prac agrotechnicznych w naszym sadzie. W dniu 28 kwietnia br. zabraliście się do realizacji naszych marzeń dotyczących mini sadu przy naszej szkole. Zaopatrzeni w sprzęt techniczny: łopaty, motyki, grabie, konewki i wiadra z wodą, nawóz naturalny, z planem w ręku przystąpiliśmy do pracy. Nasze drzewka i rośliny czekały na nasadzenie. Otrzymaliśmy ogromną fizyczną pomoc ze strony rodziców, pracowników szkoły i naszych kolegów. Jednego dnia wykopaliśmy dołki pod nasze czereśnie, dużo szersze i głębsze niż system korzeniowy czereśni. Zapewniliśmy naszym drzewkom nawóz naturalny, który wymieszaliśmy z glebą, która jeszcze nie dochodzi do korzeni, tak aby na razie nie popaliło korzeni naszym drzewkom. Zadbaliśmy też o odpowiednią ilość wody w ciągu dwóch pierwszych tygodni, planując dyżury do podlewania w razie braku opadów na przyszłe letnie miesiące. Szczegółowy terminarz zabiegów agrotechnicznych znajduje się w załączniku.
|
MIESIĄC |
ZABIEGI AGROTECHNICZNE |
|
KWIECIEŃ |
Sadzenie drzew owocowych. Wykopanie odpowiednich wymiarowo dołków i przygotowanie ziemi pod uprawę drzewek owocowych i roślin towarzyszących. Zadbanie o warstwę odżywczą (nawóz naturalny). Wykonanie domków dla owadów zapylaczy. Ewentualne formowanie korony. W kolejnych latach przerzedzamy, a rany po cięciu zabezpieczamy maścią ogrodniczą. Jeśli na czereśniach pojawiają się wycieki gumy należy je usunąć, a miejsca pokryć preparatem gojącym. Pielimy glebę wokół drzewek. Poza obrębem koron będziemy utrzymywać trawnik koszony kilka razy w miesiącu – według potrzeb. |
|
MAJ |
Wokół szkoły na drzewach znajdują się budki lęgowe dla ptaków. Teraz zbudowaliśmy i zamontowaliśmy w naszym sadzie 6 domków dla owadów. Reagujemy na ewentualne zmiany na liściach. Ponieważ woda jest bardzo ważna systematycznie podlewamy je, kierując strumień wody na glebę w misę wokół drzewek, cały czas pielimy i oczyszczamy z trawy. Zwiększyliśmy rozpiętość kątów młodych gałązek za pomocą klamerek. W maju pojawią się na przewodniku letnie przyrosty, pierwszy od góry pozostawiamy na przedłużenie przewodnika, natomiast u pozostałych uszczykujemy wierzchołki przyrostów, aby nie rozwijały się w pędy boczne. Pielimy glebę przy drzewkach. Wokół drzewek zasadziliśmy miętę pieprzową, ponieważ wydziela ona związki lotne, które odstraszają szkodniki drzew owocowych. W czasie suszy podlewamy rośliny w sadzie. |
|
CZERWIEC |
Podlewamy. W drugim roku możemy przerzedzić gałęzie naszych drzewek czereśniowych, nadając im określony kształt. Kosimy trawę, aby nie zarastała misy przy drzewkach. |
|
LIPIEC |
Pielimy glebę wokół drzewek. Doglądamy stanu liści pędów, czy nie pojawiły się szkodniki np. mszyce. Mogłoby to spowodować tzw. skręcenie końców pędów. W lipcu rozpoczynają się zbiory późnych odmian czereśni. |
|
SIERPIEŃ |
Czereśnie tniemy tuż po zbiorze owoców. W razie pojawienia się szkodników stosujemy naturalne środki owadobójcze. Pielimy i podlewamy, usuwamy liście i gałęzie zacieniające owoce - kiedy owoce dostaną więcej słońca, będą smaczniejsze. |
|
WRZESIEŃ |
Usuwamy krzyżujące się gałęzie. Zabieg ten wykonujemy co kilka lat. Dokupujemy drzewa i krzewy owocowe. W razie pojawienia się szkodników stosujemy naturalne środki owadobójcze. Podlewamy jeżeli występuje okres suszy. |
|
PAŹDZIERNIK |
Odżywiamy glebę nawozami naturalnymi. |
|
LISTOPAD |
Dopóki ziemia nie jest zmarznięta nadal sadzimy. Zabezpieczamy drzewka na zimę, usypując ok 30 cm. kopczyk z obornika u podstawy pnia, możemy założyć osłonki przeciw gryzoniom, możemy również wykonać zabieg bielenia wapnem, a także nawet okrycie koron i miejsca okulizacji. |
|
GRUDZIEŃ |
Dokładnie oglądamy drzewa owocowe i wykonujemy zabiegi pielęgnacyjne. Nie tniemy drzew przy temperaturze niższej niż - 5ºC. Sprawdzamy czy drzewa i krzewy owocowe nie zostały uszkodzone przez zwierzęta. |
|
STYCZEŃ |
Robimy dokładny przegląd/ obserwację naszych drzewek. Usuwamy chore, suche lub zbyt gęsto rosnące gałęzie. Sprawdzamy stan zimowych okryć i w razie potrzeby poprawiamy zabezpieczenia. |
|
LUTY |
Kontynuujemy obserwację drzewek. Przycinamy młode drzewa owocowe - wykonujemy cięcie prześwietlające. Nawozimy nawozem organicznym - kompost albo obornik lub nawozy mineralne. |
|
MARZEC |
Dokańczamy cięcie drzew owocowych, jeśli nie wykonaliśmy tego w lutym. |
TERMINARZ OCHRONY BIOLOGICZNEJ SADU
Jak już wiemy, to stare odmiany odporne są na wiele chorób i czynników środowiska. Uprawa czereśni nie jest taka łatwa, zaplanowaliśmy zabiegi biologiczne których celem jest, ograniczenie populacji szkodników i przeciwdziałaniu ewentualnym chorobom. Czereśnie atakowane są przez kilka szkodliwych owadów, roztoczy i grzybów, które mają decydujący wpływ stan drzewa i na jakość owoców. Co roku zwalczana musi być mszyca czereśniowa powodująca skręcanie się liści i młodych pędów. Bardzo ważne są owady uszkadzające owoce, głównie nasionnica trześniówka i występująca sporadycznie, nasionnica wschodnia, a także muszka plamoskrzydła. Zdecydowanie rzadziej wymagają zwalczania szkodniki o mniejszym znaczeniu: przędziorek chmielowiec i przędziorek owocowiec, lokalnie pordzewiacz śliwowy, kwieciak pestkowiec, zwójki liściowe, głównie zwójka siatkóweczka oraz śluzownica ciemna.
|
MIESIĄC
|
ZABIEGI OCHRONA BIOLOGICZNA
|
|
MAJ
|
Na pojawiające się mszyce, można stosować wyciąg z pokrzywy – 1 kg pociętych roślin zebranych przed kwitnieniem zalać 10 l wody. Po 24 godzinach można tym preparatem opryskiwać rośliny. W kolejnych latachwykonujemy następujący zabieg. W maju ziemię pod czereśniami trzeba okryć gęstą gazą lub włókniną, co utrudni wylot muchówek (wylatują one z gleby po przezimowaniu i składają jaja do owoców, z tych jaj wylęgają się larwy powodujące robaczywienie czereśni). Warto także na drzewach porozwieszać pułapki lepowe.
|
|
CZERWIEC
|
W tym miesiącu stosujemy oprysk przeciwko grzybom i mszycom,wyciąg z czosnku – rozetrzeć 200 g ząbków czosnku, zalać 10 l wody i pozostawić na 24 godziny. Po tym czasie opryskać drzewka. Niszczy nie tylko mszyce i grzyby. Można też zapobiegać robakom w czereśniach poprzez odpowiednie zabiegi ochronne. W tym celu, po zakończeniu zbiorów owoców, należy lekko przekopać wierzchnią warstwę ziemi pod drzewami czereśni. To częściowo niszczy larwy, które po opuszczeniu owoców zagrzebują się w ziemi na przezimowanie i przepoczwarzenie się w dorosłe muchy. Po przekopaniu część larw po prostu zginie, wysychając na słońcu, z niektórymi rozprawią się ptaki. Nie zniszczy to wszystkich larw ale zdecydowanie zmniejszy ich liczbę.
|
|
LIPIEC
|
Obserwujemy drzewka i w razie lepszego odżywienia i wzrostu, możemy zastosowaćwyciąg z mniszka lekarskiego – 400 g liści zalać 10 l wody. Po trzech godzinach preparat jest gotowy do użycia. Niszczy także inne szkodniki.
|
|
SIERPIEŃ
|
W okresie tym możemy już zacząć przygotowywać się do jesieni, dobrą propozycjąjest nawóz naturalny, który zawierasubstancje organiczne, stanowiące źródło energii dla drobnoustrojów glebowych, które przekształcają je w próchnice. Próchnica natomiast zwiększa zdolność gleby do zatrzymywania wody oraz składników odżywczych. Tym sposobem rośliny są w stanie pobrać wszystkie składniki potrzebne im do prawidłowego wzrostu. Zapewnia obfite owocowanie i oraz prawidłowy rozwój drzew i krzewów owocowych.
|
|
WRZESIEŃ
|
Oglądamy nasze drzewka bardzo dokładnie, zbieramy chore lub opadłe liście i palimy je.
|
|
PAŹDZIERNIK
|
W młodym sadzie czereśniowym szczególnie ważne jest nawożenie magnezem, gdyż młode drzewa często cierpią na niedobór tego pierwiastka. Warto stosować po zbiorze owoców oprysk mocznikiem oraz nawozem magnezowym lub wieloskładnikowym. Oprysk stosujemy tuz przed opadnięciem wszystkich liści, opryskując te, które spadły na ziemię.
|
|
LISTOPAD
|
W celu zabezpieczenia drzewek przed zwierzętami można posmarować pnie repelentami. Ponieważ nasze czereśnie to młode drzewka zabezpieczenia wymaga przede wszystkim podstawa pnia i miejsce okulizacji czereśni i koronę. Pamiętajmy, że drzewka owocowe na zimę zabezpieczamy nie tylko przed mrozem ale też uszkodzeniem pni przez gryzonie lub zwierzęta leśne.
|
|
GRUDZIEŃ
|
Doglądamy naszych drzewek, czy zabezpieczenia przez niskimi temperaturami nie uległy uszkodzeniu.
|
|
STYCZEŃ
|
Doglądamy naszych drzewek, czy zabezpieczenia przez niskimi temperaturami nie uległy uszkodzeniu.
|
|
LUTY
|
Dobudowanie i wywieszenie domków lęgowych dla ptaków, naturalnych sprzymierzeńców w walce ze szkodnikami.
|
|
MARZEC
|
W okresie białego pąka kwiatowego czereśnie i wiśnie warto opryskać wyciągiem z krwawnika lub odwarem ze wyciąg ze skrzypu polnego - 5 dekagramów suszu zalewamy 10 l wody, odstawiamy na dobę, gotujemy pół godziny, rozcieńczamy pięciokrotnie, oprysk wykonujemy codziennie przez trzy dni, potem, co 2-3 tygodnie lub 15 dekagram suszu lub 1 kg zielonej rośliny zalać 10 litrami wody, odstawić na 12 godzin, rozcieńczyć pięciokrotnie, dodać 0,5 procenta szkła wodnego. Wyciąg stosuje się, jako składnik preparatów przeciwko chorobom i szkodnikom roślin. Działa zwalcza na takie szkodniki jak mszyce, przędziorki, miseczniki, tarczniki. Oprysk ten zapobiega rozwojowi brunatnej zgnilizny drzew pestkowych. Należy go powtórzyć w okresie kwitnienia.
|
|
KWIECIEŃ
|
Wywieszenie pułapek lepowych. Należy również zastosować nawóz wieloskładnikowy pod drzewka owocowe, w celu odżywienia. W celu zwalczenia brunatnej zgnilizny, możemy tu wykorzystać wywar ze skrzypu polnego (stosuje się w rozcieńczeniu z wodą w stosunku 1:4), wyciąg z krwawnika pospolitego (rozcieńczyć 1:10) oraz z wywar lub napar chrzanu (stosuje się bez rozcieńczania). Wszystkimi tymi preparatami opryskujemy drzewa w okresie białego pąka kwiatowego i kwitnienia. Stosowane w okresie późniejszym nie będą już skuteczne. Na przełomie kwietnia i maja w sadzie mogą się również pojawić pierwsze kolonie mszyc. Ekologiczne opryski drzew owocowych mające na celu zwalczanie mszyc przeprowadzamy przy pomocy wyciągu z pokrzywy, wrotyczu pospolitego, czosnku lub cebuli. W razie potrzeby ekologiczne opryski na mszyce należy powtarzać co kilka dni.
|
POSADZENIE DRZEW I ROŚLIN TOWARZYSZĄCYCH
W dniu 28 kwietnia br. zabraliście się do realizacji naszych marzeń dotyczących mini sadu przy naszej szkole. Zebraliśmy potrzebny sprzęt i zaopatrzeni w łopaty, motyki, grabie, konewki i wiadra z wodą, z planem w ręku przystąpiliśmy do pracy. Mieliśmy ogromną fizyczną pomoc ze strony rodziców, pracowników szkoły i naszych młodszych kolegów. Jednego dnia wykopaliśmy dołki pod nasze czereśnie, dużo szersze i głębsze niż system korzeniowy czereśni. Zapewniliśmy naszym drzewkom nawóz naturalny, który wymieszaliśmy z glebą, która jeszcze dochodzi do korzeni, tak aby na razie nie popaliło korzeni naszym drzewkom. Zadbaliśmy też o odpowiednią ilość wody, planując dyżury do podlewania.
PROMOCJA PROJEKTU
Zaplanowaliśmy 10 kroków promocji, zapisując co musimy wykonać, z kim nawiązać współpracę, tak aby przyniosła ona jak najlepsze efekty, a informacje o naszym projekcie cyklicznie docierały do mieszkańców i okolic.
Krok pierwszy, to kontynuacja prowadzenia Księgi Sadu. To tu zapisujemy efekty naszej aktywności. Damian i Julia wzbogacają tekst formą graficzną, która wszystkich urzeka.
Krok drugi - zespół redakcyjny w składzie: Antoni, Alessandro i Szymon przygotowali prezentację i film dla rodziców i mieszkańców miasta. Prezentacja została przedstawiona na zorganizowanym spotkaniu, jak również rozesłana drogą elektroniczną do wszystkich rodziców uczniów naszej szkoły.
Krok trzeci – nasadzenie dodatkowych 4 drzew owocowych na terenie miasta k/ Zamku Kazimierzowskiego w Sandomierzu, to działanie w przyszłości przyniesie korzyść środowisku przyrodniczemu, ale też słodką rozkosz nie tylko mieszkańcom, ale i turystom odwiedzającym nasze miasto.
Krok czwarty – Dyrekcja naszej szkoły nie tylko dofinansowała nam zakup kolejnych drzewek owocowych, roślin towarzyszących, tabliczek opisujących posadzone przez nas gatunki, ale i dużego baneru reklamującego projekt, który wraz z tabliczką reklamuje projekt „Tradycyjny sad” .
Krok piąty – przygotowaliśmy ulotki. To zadanie wzorowo wykonały Oliwia i Emilia. Zaprojektowały dwa rodzaje broszur. Jedna w formacie A4 informowała o projekcie, ukazywała atuty zakładania mini sadów, zachęcała do wejścia na strony: szkolną i projektu „Tradycyjny Sad”. Ulotka wzbudzała zainteresowanie znajdującymi się tam informacjami, np. wypisanymi nazwami starych odmian drzew owocowych czy poradnikiem „Od laika do sadownika”. Zachęcała do współpracy przy zadaniu dodatkowym, tworzeniu Pomologicznej Mapy Polski. Druga ulotka zawierała wiersz autorstwa Emilii ułożony w celu promocji działań zespołu „Smakoszy”. Opisywała również elementy naszego sadu zwracając uwagę na zalety nasadzania starych drzew i zachęcając do odwiedzenia naszego szkolnego sadu.
Krok szósty, został zaplanowany na drugi tydzień maja. Wykorzystując swoje uzdolnienia plastyczne i redakcyjne Damian i Wiktoria, przygotowali projekty plakatów. Jeden z nich zachęcał do zakładania mini sadów i informował o projekcie, a drugi zawierał same pozytywne aspekty posiadania własnych drzew owocowych i ich walorów smakowych. Kolorowe afisze zostały wydrukowane w formacie A3, tu ogromną pomoc udzieliła nam dyrekcja naszej szkoły. Następnie nawiązaliśmy współpracę z Urzędem Miejskim w Sandomierzu, który pomógł nam w rozwieszaniu ich na terenie całego miasta na słupach ogłoszeniowych. Na plakatach pojawiły się informacje o realizowanym przez nas przedsięwzięciu, korzyściach zachęcających do zakładania mini sadów przy własnych domach, promocji organizatora projektu i naszej szkolnej strony. Nie zapomnieliśmy podkreślić walorów smakowych i zdrowotnych owoców drzew. Plakaty zachęcały mieszkańców miasta i okolic do odwiedzenia naszego mini sadu, nie tylko bogatą szatą i formą graficzną, ale także zawartością tekstową. Plakaty działały na wszystkie zmysły.
Krok siódmy, 20 maja zaplanowaliśmy i przeprowadziliśmy spotkanie z rodzicami uczniów SP nr 3 w Sandomierzu. Członkowie projektu zaprezentowali: Księgę Sadu, domki dla owadów, prezentację, film, ulotki a nawet wiersz związany z potrzebą przywrócenia starych odmian drzew owocowych.
Efektem spotkania było przedstawienie naszego dorobku wiedzy sadowniczej oraz zapoznanie rodziców z bogactwem natury, a także uwrażliwienie na potrzebę powrotu do tradycji. Smakosze poczęstowali gości przystawkami, oczywiście wszystkie na bazie pysznych polskich czereśni - powidłami, babeczkami, galaretką oraz tradycyjnym owocowym kompotem. Na zakończenie oprowadziliśmy rodziców po mini sadzie, omawiając przy tym organizację oraz poszczególną roślinność szkolnego tradycyjnego szkolnego sadu.
Krok ósmy - w piątek 28 maja 2021r. przygotowaliśmy promocję przedsięwzięcia w ramach naszego projektu Tradycyjny sad, na świeżym powietrzu przed siedzibą Szkoły Podstawowej nr 3 w Sandomierzu. Kampania reklamowa była skierowana do dorosłych. Informowaliśmy rodziców, przechodniów oraz lokalnych mieszkańców o projekcie. Zachęcaliśmy do odwiedzenia naszego szkolnego mini sadu czereśniowego, szkolnej strony internetowej, a także strony organizatora projektu „TRADYCYJNY SAD”, gdzie znajdują się szczegółowe informacje dotyczące zakładania i prowadzenia sadu według dawnych tradycyjnych zasad. Zachęcaliśmy własnym przykładem do nasadzania starych odmian drzew owocowych, rozdawaliśmy ulotki i prezentowaliśmy plakaty. Poprosiliśmy o pomoc w ogólnopolskiej inicjatywie tworzenia mapy pomologicznej starych odmian pod egidą pracowników Polskiej Akademii Nauk z Ogrodu Botanicznego w Powsinie. Nie zapomnieliśmy o słodkim akcencie. Nasze własne wyroby cukiernicze podkreślały walory owoców.
Krok dziewiąty - przygotowaliśmy konkursy dla uczniów naszej szkoły: Konkurs wiedzy i konkurs na esej o „TRADYCYJNYM SADZIE”, w których uczniowie wykazywali się wzorową wiedzą.
Krok dziesiąty – promocja projektu w Echu Dnia, na stronie UM Sandomierza, szkolnej stronie internetowej, TSA24 i w Radiu Leliwa. Grupa reprezentantów „Smakoszy”: Alessandro, Emilia i Antoni udzielili wywiadu w radiu. Opowiedzieli o celach i etapach realizacji projektu „TRADYCYJNY SAD”, zachęcali słuchaczy do zakładania mini sadów przy swoich domach. Zwrócili uwagę na prowadzenie sadu w sposób naturalny tj. z doborem odpornych odmian dostosowanych do polskich warunków oraz zastosowaniem ekologicznego sposobu ochrony roślin, który nie szkodzi środowisku.
PRZYGOTOWANIE MATERIAŁÓW REKLAMOWYCH - PLAKATÓW i ULOTEK
„Smakosze” zgodnie z zaleceniami opracowali treść ulotek, będących swoistymi informatorami dla lokalnej społeczność oraz swoich kolegów i koleżanek. Broszurki, poza częścią merytoryczną wzbogacone były bogatą szatą graficzną. Podobnie, poszczególni członkowie zespołu przygotowali plakaty, które zostały umieszczone na słupach ogłoszeniowych w najważniejszych punktach miasta.
PRZYGOTOWANIE PREZENTACJI I SPOTKANIA Z RODZICAMI
Uczniowie zorganizowali również spotkania z rodzicami, podczas których mogli zaprezentować swoje dotychczasowe dokonania, zapoznać gości z wiadomościami dotyczącymi sadownictwa, a przede wszystkim zachęcić do nasadzania tradycyjnych, polskich drzew owocowych. Całość została dopełniona czereśniowymi przysmakami, przygotowanymi według dawnych receptur. Rodzice mieli także okazję zobaczyć założony przez aktywna grupę „Smakoszy” mini sad, który znajduje się przy budynku szkoły, dostępny dla każdego.
NASADZENIE DODATKOWYCH DRZEW CZEREŚNIOWYCH - PROMOCJA NA TERENIE MIASTA
Poza wytycznymi regulaminu projektu uczniowie postanowili zwrócić się do władz miasta Sandomierza o zgodę i pomoc w realizacji kolejnego pomysłu. „Smakosze” zaproponowali nasadzenie starych odmian drzew czereśniowych na terenie miasta jako symbolu sadowniczego regionu. Pomysł został zaakceptowany, a tym samym otrzymaliśmy pełne wsparcie podczas realizacji tego zadania. Drzewa czereśniowe, nie tylko wpłyną na zwiększenie różnorodności biologicznej na terenie miasta, ale w przyszłości wzbogacą smakiem swoich owoców, stanowiących kolejne walory naszego miasta.
WYKONANIE TABLICZEK I BANERU REKLAMUJĄCEGO "TRADYCYJNY SAD"
Zostaliśmy mile zaskoczeni przesyłką od organizatora projektu, która zawierała tablicę informacyjną do naszego mini sadu. Podejmując pomysł za zgodą dyrekcji szkoły wykonaliśmy projekty tabliczek opisujących posadzone przez nas gatunki, ale i dużego baneru reklamującego projekt, który wraz z tabliczką organizatora reklamuje projekt „Tradycyjny sad” przy naszej szkole i na terenie miasta.
KAMPANIA REKLAMOWA SKIEROWANA DO LOKALNEJ SPOŁECZNOŚCI
W piątek 28 maja 2021r. przygotowaliśmy promocję naszego przedsięwzięcia w ramach naszego projektu Tradycyjny sad, która obyła się na świeżym powietrzu przed siedzibą Szkoły Podstawowej nr 3 w Sandomierzu. Kampania reklamowa była skierowana do dorosłych. Informowaliśmy rodziców, przechodniów oraz lokalnych mieszkańców o projekcie. Zachęcaliśmy do odwiedzenia naszego szkolnego mini sadu czereśniowego, naszej strony internetowej, a także strony organizatora projektu „TRADYCYJNY SAD”, gdzie znajdują się szczegółowe informacje dotyczące zakładania i prowadzenia sadu według dawnych zasad. Zachęcaliśmy własnym przykładem do nasadzania starych odmian drzew owocowych. Nie zapomnieliśmy o słodkim akcencie, nasze własne wyroby cukiernicze podkreślały walory owoców.
W ulotkach zawarliśmy nie tylko informacje promującą projekt „TRADYCYJNY SAD”, ale i prośbę o pomoc w wykonaniu zadania dodatkowego, które polega na poszukiwaniu starych historycznych odmian drzew owocowych (sprzed 1960r.) – jabłoni, grusz, śliw, czereśni i wiśni. Ten etap projektu ten jest prowadzony w ścisłej współpracy z ośrodkiem Polskiej Akademii Nauk w Powsinie, zajmującym się tematem starych odmian drzew sadowniczych w aspekcie tworzenia banku genów odmian historycznych.
WSPÓŁPRACA Z MEDIAMI
Relacje z naszych działań ukazywały się na stronie Miasta Sandomierza, internetowej stronie szkoły oraz lokalnych mediach Echu Dnia, Radiu Leliwa i TSA24.
.jpg)
WZBUDZANIE ZAINTERESOWANIA SZKOLNYM MINI-SADEM U KOLEŻANEK i KOLEGÓW
Mając na uwadze przeszłość naszego szkolnego mini-sadu angażowaliśmy do pomocy uczniów i nauczycieli naszej szkoły. Systematycznie przekazując im informacje jak powstawał nasz sad, gdzie pogłebialiśmy naszą wiedzę - www.tradycyjnysad.pl wdrażaliśmy ich w etapy funkcjonowania ogrodu. Projekt ma charakter wieloletni i w przyszłości po naszym zespole opiekę nad naszym ogrodem przejmie młode pokolenie. Sprawdzając czy przekazana przez nas wiedza padła na pdatny grunt zorganizowaliśmy konkursy: Konkurs wiedzy i konkurs na esej o „TRADYCYJNYM SADZIE”. Z dumą możemy stwierdzić, że uczniowie prezentują wysoki poziom wiedzy o naszym sadzie.
ETAP II - ZAKŁADAMY SAD
PROMOCJA PROJEKTU
Pamiętając zasadę, że drzewo czereśni potrzebuje innego drzewa, żeby rosnąć i dawać owoce, my również nie działamy w pojedynkę. Poza członkami zespołu, którzy są zaangażowani w powierzone zadania, swoje zainteresowanie projektem pokazują również inni uczniowie naszej szkoły, będący oczywiście informowani stopniowo zdobywaną wiedzą zespołu.
W ramach akcji promocyjnej „Smakosze”, przygotowaliśmy dwie prezentacje. Jedna została zaprezentowana podczas zajęć warsztatowych, druga dotyczyła promocji całego przedsięwzięcia. Uczniowie klas młodszych uczestniczyli w zajęciach w swoich salach lekcyjnych oraz za pośrednictwem platformy Microsoft Teams. Projekt nasadzenia starych odmian bardzo im się spodobał, na koniec zobrazowali w swoich rysunkach - jak wyobrażają sobie nasz mini oraz wykonywali prace plastyczne pod hasłem „Tradycyjny sad w przyszłości”. Starsi koledzy uczestniczyli w wideokonferencjach. W wyniku przeprowadzonych pokazów, wyciągnęliśmy wnioski, które stały się dla nas wskazówką kolejnych inicjatyw, do zaplanowania i dalszego rozwoju, do pozyskania sponsorów i specjalistów w dziedzinie sadownictwa oraz zakupu kolejnych drzew owocowych. Na szkolnym korytarzu umieściliśmy gazetkę promującą projekt „Tradycyjny sad”, która cieszy się dużym zainteresowaniem uczniów, jak i pracowników szkoły. Następnie przygotowaliśmy informacje do mediów lokalnych i na stronę internetową szkoły. Przedstawiliśmy realizację poszczególnych zadań. Zaprezentowaliśmy naszym koleżankom i kolegom audycję przez szkolny radiowęzeł pod hasłem „Sadzimy stare odmiany drzew owocowych”, promującą projekt zakładania mini sadu. Nawiązaliśmy współpracę z uczniami, rodzicami, dziadkami i lokalnymi mieszkańcami, zachęcając ich do pomocy i zakładania własnych sadów w których będą rosły stare odmiany drzew owocowych. W promocji projektu „Tradycyjny sad” pomagały nam lokalne media. Okazało się, że mamy pełne poparcie w działaniu oraz pomoc w popularyzowaniu wiedzy sadowniczej.
Założyliśmy Księgę sadu, wykazując się nie tylko pomysłowością, ale i wielkim talentem plastycznym członków zespołu. Ma ona stanowić swego rodzaju dziennik, w którym dokumentujemy podejmowane przez nas działania, zarówno poprzez opis jak i odpowiednie ilustracje oraz samodzielnie wykonane fotografie.
Promocja projektu w mediach społecznościowych:
ZAPLANOWANIE SADU
Po zapoznaniu się z planem działania, zwróciliśmy się do pana Grzegorza Sochy Dyrektora szkoły o zgodę na założenie mini sadu. Otwarty dostęp do placu szkolnego, umożliwi uczniom, rodzicom i mieszkańcom czerpanie korzyści z mini sadu, a może i zachęci do współpracy. Wiemy, że stanowisko glebowe przed sadzeniem powinno być przygotowane. Wiemy, też że czereśnie to rośliny ciepłolubne, lubią miejsca zaciszne i nasłonecznione. Wybraliśmy teren równinny. Zbadaliśmy 5 próbek gleby i ku naszemu zdziwieniu kwasowość gleby wynosiła 7 – czyli dość dobre pH , zbadaliśmy warstwę próchniczną i poziom wód gruntowych.
Poniewż drzewa czereśni są wymagające, więc wzbogacimy podłoże naturalnymi nawozami.
Zakładając nasz mini sad, kierowaliśmy się okresem owocowania. Drzewa będą sadzone na planie wielokąta i w formie szpaleru. Nasz wybór padł na gatunek Buttnera Czerwona – 3 sztuki, należy ona do odmian mało wrażliwych na mróz i mało wrażliwych na choroby. Do towarzystwa wybraliśmy jej odmianę nazywaną – Hedelfińską – też 3 sztuki. Jest ona dobrze przystosowana do naszego klimatu.
W otoczeniu naszych drzew zaplanowaliśmy rośliny nektarodajne i pyłkodajne, tak aby skusić sprzymierzeńców do walki ze szkodnikami. Zaplanowaliśmy wysianie i zasadzenie aromatycznych roślin towarzyszących o niewielkich wymaganiach glebowych np. Lawendę Munstead, która odstrasza mszyce i mrówki, Aksamitkę rozpierzchłą, o bardzo dobrym oddziaływaniu na nicienie glebowe i charakterystycznym intensywnym zapachu odstraszającym szkodniki. Nie zapomnieliśmy o Facelii błękitnej, która jest zachętą dla pszczół.
Planujemy przycinanie gałęzi, obciążanie aby nadać im odpowiedni kierunek. Do walki z mszycami, będziemy stosować tylko naturalne opryski wykonane z pokrzywy lub piołunu. Ze względu na otoczenie polami i nieużytkami, zabezpieczymy nasze sadzonki siatką z palisadą, która stworzy ochronę przed wiatrem i gryzoniami.
Cały zespół współpracował sumiennie przy przygotowaniu planu sadu. Naniesiono zarys budynków sąsiadujących, kierunki świata, ilość drzewek i ich rozstawę, dobór odmianowy, umiejscowienie zapylaczy.
Zdecydowaliśmy co należy kupić, a czym dysponujemy we własnym zakresie np. grabiami, sekatorem, motyką, łopatą i siatką.
Zdecydowaliśmy co należy kupić, a czym dysponujemy we własnym zakresie np. grabiami, sekatorem, motyką, łopatą i siatką.
Przez kolejne lata będziemy rozwijać mini sad, poprzez dosadzanie drzew i krzewów owocowych wykorzystywanych na kompoty i dżemy, różne przetwory, powidła i susz. W przyszłym roku planujemy zasadzić 2 grusze (Faworytka, syn Klapsa i Plebanka) i dwie 2 śliwy (Renklodę ulenę i Węgierkę zwykłą). Kosztorys przekracza refundowaną kwotę, pozostała część zostanie sfinansowana z kosztów własnych.
ZDOBYWANIE WIEDZY
Uczniowie naszej szkoły uczestniczyli w warsztatach on-line pod tytułem - „Kuszenie starym jabłkiem”, „Ocalić od zapomnienia”.
Warsztaty dotyczyły:
-
znaczenia różnorodności biologicznej ukształtowanej przez człowieka;
-
poznanie znaczenia starych gatunków odmian drzew owocowych odpornych na wahania temperatury, choroby czy pasożyty, docenianych przez właścicieli niedużych gospodarstw;
-
zbierania informacji dotyczących nazw jabłek, śliwek, moreli i czereśni znajdujących się w ogólnodostępnej sprzedaży;
-
prezentacji gatunków starych odmian oraz porównanie ich ze współczesnymi;
-
rozpoznawanie wśród prezentowanych owoców, tylko gatunków pochodzących z Polski.
Stare odmiany były zdecydowanie mniej wymagające, mniej idealne w swoim wyglądzie, ale za to kolorowe, smaczne, pachnące i soczyste. Uczniowie na zajęcia on-line przynieśli nie tylko świeże owoce, ale produkty z nich powstające. Okazało się, że większość wiedziała o Szarej renecie, która świetnie czuje się w szarlotce, inni wspominali o czereśniach Dębówkach - dużych i soczystych, a byli i tacy, którzy mają jeszcze Papierówki, czy Kosztele, których smak jest niepowtarzalny.
Wniosek: Warto wracać do nasadzenia starych odmian drzew owocowych.
W trakcie projektu zespół „Smakoszy” zapoznał się z Poradnikiem „OD LAIKA DO EKO SADOWNIKA", który będzie rodzajem elementarza co i jak wykonać w mini sadzie. Przedyskutowano wszystkie sporne kwestie np. gdzie byłoby najlepiej założyć sad, a gdzie możemy zdobyć odpowiednie odmiany, jakie narzędzia zakupić, jakie rośliny towarzyszące zaplanować a co można zorganizować we własnym zakresie. Wszystkie nasze działania były związane z przewodnią myślą projektu, czyli naturalnym sposobem prowadzenia naszego sadu.
Nawiązaliśmy współpracę z czterema sadownikami, którzy będą wspierali nas w kolejnych krokach zakładania mini sadu. To prawdziwi pasjonaci sadownictwa metodami naturalnymi i będą czuwali nad naszymi wszystkimi działaniami.
Zespół pozyskuje informacje z wszelkich dostępnych źródeł, chłonie wiedzę sadowniczą i zaraża coraz szersze grono swoją nową pasją.
Ciekawe informacje związane z mini sadem:
BUDOWANIE ZESPOŁU
Od kilku już lat w ramach koła biologicznego bierzemy udział w wielu różnych akcjach związanych z ekologią, ochroną środowiska, promocją zdrowia itp. Informacja o projekcie „Tradycyjny sad” dotarła do nas z Urzędu Miasta Sandomierza. W celu zasięgnięcia dodatkowych informacji odwiedziliśmy stronę projektu. Bardzo zainteresowało nas to, ponieważ to inicjatywa inna niż do tej pory. Pomimo, iż sytuacja jest specyficzna, zajęcia szkolne odbywają się zdalnie a realizacja poszczególnych etapów będzie znacznie utrudniona, podęliśmy „rękawicę”. Najbardziej aktywne osoby naszego koła utworzyły zespół zadaniowy. Przy uzgadnianiu nazwy zespołu wykorzystaliśmy metodę „burzy mózgów”. W wyniku podsumowania powstała nazwa zespołu – „Smakosze”. Ruszyliśmy do pracy jako „przyszli”, wybitni znawcy… czereśni, ale żeby zostać ekspertem, należy posiadać wiedzę o tym Jak? Gdzie? Kiedy ? powinien być prowadzony sad.
Każdy z nas posiada odmienne zdolności i pasje, także znacząco różnimy się charakterami. Stwierdziliśmy, że z tego powodu powinniśmy podzielić się obowiązkami, aby wykorzystać nasze najmocniejsze strony: Alessandro – to nasz lider. Alessandro koordynuje prace projektu; Wiktoria - ma marzenia do spełnienia, wyciąga trafne wnioski i spostrzeżenia, jest świetna w promocji. Wiktoria wraz Emilką jest odpowiedzialna jest za promocję projektu. Natalia - zawsze aktywna, komunikatywna, niezatrzymana w działaniu. Natalia wraz z Antonim organizują spotkania z sadownikami i czuwają nad ich przebiegiem. Emilia - pisze, redaguje i z ludźmi się super dogaduje. Jest odpowiedzialna jest za redagowanie treści ogłoszeń i ulotek, wspomaga Damiana i Bartosza w prowadzeniu Księgi. Damian - rysuje, maluje, konstruuje i buduje, w barwach przekazuje piękno przyrody i nas dokumentuje. Prowadzi Księgę sadu opisując i obrazując nasze działania. Szymon - wielbiciel przyrody, doświadczeń i analizy, jego wnioski są zawsze trafne, wraz z Alessandro i Antonim zajmie się wyszukaniem odpowiedniego terenu pod założenie ogrodu, bada teren i glebę analizuje metody nasadzenia drzewek. Antoni - interesuję się sportem, fotografią i technologią komputerową, prezentację tworzy z zamkniętymi oczami, nie tylko ceni czas spędzony ze zwierzętami, wraz z Szymonem i Alessandro poradzi sobie z kosztorysami. Bartosz - służy pomocą, radą i dobrym pomysłem, szperacz Internetu, wyszuka dodatkowe informacje na temat naturalnego sposobu uprawy drzew sadowniczych. Julia - zawsze uśmiechnięta, z dobrym humorem i optymizmem, cały świat widzi w kolorach tęczy, rysuje, maluje i fotografuje. Zadba z Oliwią o fotograficzną dokumentację i świat roślin wokół ogrodu. Oliwia - cały czas patrzy na świat przez obiektyw fotograficzny, aparat jest jej przyjacielem, dlatego to ona odpowiedzialna jest za udokumentowanie naszej akcji na fotografiach i robi to śpiewająco. Naszym opiekunem jest p. Ewa Wojna, zawsze znajduje dla nas czas, a jej energia motywuje nas do dalszego działania.
ETAP I - ROZMAWIAMY O SADZIE
.jpg)
"Smakosze" w radiu Leliwa
Przedstawiciele 10 osobowego zespołu "Smakoszy": Emilia Mikula, Alessandro Gallo i Antoni Łuczak udzielili wywiadu w Radiu Leliwa
NASADZENIE DODATKOWYCH DRZEW CZEREŚNIOWYCH - PROMOCJA NA TERENIE MIASTA
Poza wytycznymi regulaminu projektu uczniowie postanowili zwrócić się do władz miasta Sandomierza o zgodę i pomoc w realizacji kolejnego pomysłu. „Smakosze” zaproponowali nasadzenie starych odmian drzew czereśniowych na terenie miasta jako symbolu sadowniczego regionu.
Konkursy promujące wiedzę o Tradycyjnym Sadzie
Uczniowie naszej szkoły uczestniczyli w konkursie wiedzy i konkursie na esej o TRADYCYJNYM SADZIE. Projekt ten ma charakter wielopokoleniowy, nad szkolnym mini sadem czuwa nie tylko zespół ale również młodsi uczniowie i rodzice, nauczyciele i pracownicy szkoły. Ta wielopokoleniowa grupa wymienia się doświadczeniem, pomysłami i działaniami.
Kampania reklamowa projektu "TRADYCYJNY SAD"
W piątek 28 maja 2021r. przygotowaliśmy promocję naszego przedsięwzięcia w ramach naszego projektu Tradycyjny sad, która obyła się na świeżym powietrzu przed siedzibą Szkoły Podstawowej nr 3 w Sandomierzu. Kampania reklamowa była skierowana do dorosłych. Informowaliśmy rodziców, przechodniów oraz lokalnych mieszkańców o projekcie.
Spotkanie „Smakoszy” z Rodzicami
Smakosze nie spoczywają na laurach ani nie odpoczywają pod czereśnią. Smakosze realizują kolejne punkty planu działania drugiego etapu projektu „TRADYCYJNY SAD”. Dlatego też 20 maja 2021 r. zostało przeprowadzone spotkanie z rodzicami uczniów SP nr 3 w Sandomierzu.
Promocja projektu "TRADYCYJNY SAD" na terenie miasta Sandomierza
Kolejnym krokiem, który podjęliśmy w celu promocji projektu „TRADYCYJNY SAD” pod patronem Fundację Banku Ochrony Środowiska, było przygotowanie plakatów. Nawiązaliśmy współpracę z Urzędem Miejskim w Sandomierzu, który pomógł nam w rozwieszaniu plakatów na terenie całego naszego miasta.
Sadzimy nasz Tradycyjny sad.
28 kwietnia br. zespół uczniów ze Szkoły Podstawowej nr 3 w Sandomierzu, spełnił marzenia dotyczące posiadania tradycyjnego mini sadu. Możliwość przystąpienia do sadowniczego projektu dała okazję do rozwijania swojej wiedzy i nabywania zupełnie nowych doświadczeń.
No i mamy to!!!
Praca, zaangażowanie, kreatywność naszych uczniów oraz pomysłowość i koordynowanie projektu przez panią Ewę Wojnę, nie poszły na marne, a wręcz przeciwnie. Jesteśmy z siebie dumni - zakwalifikowaliśmy się do kolejnego etapu Ogólnopolskiego Projektu Edukacyjnego Tradycyjny Sad organizowanego przez Fundację Banku Ochrony Środowiska. Zdobyliśmy największą liczbę punktów, zajmując tym samym pierwsze miejsce w Polsce w I etapie konkursu.
Strona: 1/2
- Strona 1
- Strona 2
- Następna strona
- Ostatnia strona